Ważne zmiany w funkcjonowaniu rady miasta

Według inicjatorów zmian, parlamentarzystów PiS, wszystkie nowe regulacje mają doprowadzić do większego wpływu mieszkańców i radnych na politykę władz wykonawczych poszczególnych samorządów.

- Chodzi o to, aby każdy mieszkaniec uzyskał realne narzędzia wpływu na bieg miejskich spraw. Do tej pory komunikacja pomiędzy władzami miasta z mieszkańcami była raczej jednostronna. Od teraz możliwa będzie także w drugą stronę, od mieszkańców do radnych i prezydenta – twierdzi nowy przewodniczący rady miasta, Piotr Barczak.

W skrócie rzecz ujmując – aż 11 zmian dotyczy zielonogórskiej rady miasta. Począwszy od wydłużenia kadencji rady miasta z dotychczasowych czterech do obecnie obowiązujących pięciu lat. Podobnie została wydłużona kadencja prezydenta miasta.

Jedną z ciekawszych zmian jest wprowadzenie zapisu nadającego Budżetowi Obywatelskiemu status oficjalnych konsultacji z mieszkańcami. W miastach na prawach powiatu, takim miastem jest Zielona Góra, coroczne organizowanie BO przestało być dobrą wolą samorządowych władz, teraz coroczny BO musi być organizowany obowiązkowo. Ustawodawca zdefiniował także minimalną wysokość tego budżetu – to 0,5 proc. wydatków każdej jednostki samorządu terytorialnego.

Ciekawą zmianą jest wprowadzony od tej kadencji samorządu obowiązek rejestrowania i emitowania nagrań z posiedzeń (sesji) rady na stronach internetowych miasta. Ustawa o samorządzie nie zabrania transmisji posiedzeń rady np. w lokalnej telewizji, nakazuje tylko, aby każdy obywatel mógł prześledzić internetową relację z obrad rady w dowolnie wybranym przez siebie momencie. Podobnym wymogiem objęto nakaz publikacji imiennych wykazów wszystkich głosowań. Obywatele będą mogli sprawdzić, kto i jak zagłosował w przypadku każdej uchwały rady miasta. Relację z ostatniego, wtorkowego posiedzenia zielonogórskiej rady możemy już obejrzeć na stronie internetowej miasta, w internetowym Biuletynie Informacji Publicznej.

Kolejna zmiana: rada miasta musi obowiązkowo powołać Komisję skarg, wniosków i petycji. Jej zadaniem będzie rozpatrywać wszystkie skargi, jakie wpłyną do rady na działanie poszczególnych organów wykonawczych miasta oraz samej rady.

Intencją kolejnej zmiany jest wzmocnienie pozycji radnych, zwłaszcza z klubów opozycyjnych. Obowiązkiem przewodniczącego rady miasta będzie wprowadzić do porządku obrad projekt uchwały zgłoszony przez przewodniczącego każdego klubu radnych. Warunek jest jeden – taki projekt musi być zgłoszony minimum 7 dni przed wyznaczonym terminem posiedzenia rady miasta. Każdy szef klubu ma prawo zgłosić tylko jeden projekt uchwały na każdą sesję.

Najdalej idącą zmianą, w stosunku do jeszcze niedawno obowiązujących przepisów, jest wyposażenie przewodniczącego rady w prawo wydawania poleceń służbowych wszystkim pracownikom urzędu miasta „wykonującym zadania organizacyjne, prawne oraz inne zadania związane z funkcjonowaniem rady gminy, komisji i radnych”. Przewodniczący rady zostali także wyposażeni w prawo uzyskiwania różnych informacji i materiałów oraz wejścia do pomieszczeń służbowych instytucji samorządowych, w tym spółek handlowych z udziałem samorządowych osób prawnych.

Zmiana ta, co podkreśla wielu prawników, w tym Adam Urbaniak, były przewodniczący rady miasta, może być w przyszłości źródłem poważnych konfliktów pomiędzy przewodniczącym rady i prezydentem, nie precyzuje bowiem odmienności kompetencyjnych pomiędzy funkcją zwierzchnika i pracodawcy. Z punktu widzenia Kodeksu pracy, wyłącznie prezydent jest pracodawcą dla wszystkich osób zatrudnionych w urzędzie, w tym w biurze rady.

- Te nowe przepisy obowiązują dopiero od 17 listopada, dlatego jeszcze nie zdążyły zdać życiowego egzaminu, trudno mi zatem powiedzieć, co to w praktyce będzie oznaczać, że przewodniczący rady jest zwierzchnikiem urzędników zatrudnionych w biurze rady – ostrożnie zastrzega P. Barczak.

Do 31 maja każdego roku prezydent będzie zobowiązany przedstawić podczas tzw. sesji absolutoryjnej dokument, który ustawodawca nazwał Raportem o stanie miasta. Dokument ten będzie służył za podstawę dla debaty radnych nad ewentualnym przyznaniem prezydentowi absolutorium za poprzedni rok.

Kontrowersyjną zmianą jest wykreślenie z dotychczasowych programów wszystkich sesji punktu „Interpelacje i zapytania radnych”. Wedle nowych przepisów, radni będą mogli składać swoje interpelacje wyłącznie w formie pisemnej. Prezydent otrzymał 14 dni na udzielenie odpowiedzi.

Pakiet ostatnich zmian wieńczy zapis dający prawo inicjatywy uchwałodawczej grupie minimum 300 obywateli. Zapis ten nie dotyczy tzw. małych gmin. Obowiązuje od poziomu miast na prawach powiatu.

(pm)